Afvoer en opslag van inboedels bij woningontruiming

Tot voor kort was er wettelijk niet eenduidig geregeld wat er precies met een ontruimde inboedel diende te gebeuren. Een recente wetswijziging maakt dit nu wel duidelijk; vanaf 1 april 2021 is het College van B&W verantwoordelijk voor de afvoer en opslag van ontruimde inboedels. Om gemeenten en gerechtsdeurwaarders te ondersteunen bij de uitvoering van deze taak heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten samen met de KBvG een handreiking opgesteld. Deze handreiking biedt praktische handvatten voor de uitvoerders.

De achtergrond
Nadat een vonnis is behaald waarin de ontruiming van een woning is bevolen, is het vervolgens aan de gerechtsdeurwaarder om dit vonnis uit te voeren. De deurwaarder zal het vonnis betekenen, de ontruimingsdatum aanzeggen en de gemeente informeren. Vanaf het moment van de ontruiming heeft de gerechtsdeurwaarder de regie en bepaalt wat er gebeurt in de woning en wie de woning eventueel betreedt. Bij de ontruiming is ook een hulpofficier van justitie aanwezig. De hulpofficier zorgt voor een goede uitvoering van het vonnis en als de inwoner niet aanwezig is dient hij ervoor te zorgen dat de rechten van de inwoner niet geschonden worden. Maar wat te doen met de aanwezige inboedel?
De gerechtsdeurwaarder heeft de wettelijke taak om de spullen uit de ontruimde woning op straat te zetten waarna zijn ambtelijke taak eindigt. Vervolgens dienen de spullen te worden afgevoerd en eventueel te worden opgeslagen.

Hoewel de gemeente geen partij is bij een woningontruiming, heeft zij nu wel een wettelijke taak. Het is aan de gemeente zelf om te bepalen hoe zij hieraan invulling geeft. Zij kan zelf voor afvoer en opslag van inboedel zorgen of deze taak uitbesteden. Het behoort tot de beleidsvrijheid van gemeenten om te bepalen hoe zij omgaan met de inboedel, specifieke zaken met een emotionele waarde, medicijnen, legitimatiebewijzen, diploma’s of studieboeken etc. Tevens staat het de gemeente vrij om de ontruimde inwoners gedurende de opslagperiode nog te benaderen over de opgeslagen inboedel. De plicht van het zorgdragen voor de afvoer en opslag van de inboedel staat in los van de hiermee gepaard gaande kosten. De gemeente kan deze verhalen op de executant die deze vervolgens op de ontruimde inwoners verhaalt.

Hulpverlening
Een belangrijke reden voor de wetswijziging is het feit dat de gemeente een relatie heeft met haar inwoners. De gemeente dient het contact met de ontruimde inwoner niet kwijt te raken, maar er juist voor te zorgen dat zij in contact komt, c.q. blijft, na een woningontruiming en indien wenselijk voor de juiste hulpverlening zorgdraagt. Wellicht heeft de inwoner meer problemen en kan de gemeente de inwoner daarbij ondersteunen. Een ontruimde inwoner heeft geen dak meer boven zijn hoofd en heeft opvang nodig die de gemeente via de juiste instanties kan faciliteren. AGIN Timmermans heeft als gerechtsdeurwaardersorganisatie het persoonlijke contact en het oog voor de mens achter de schulden hoog in het vaandel staan, en vindt dit een goede ontwikkeling.

Beter voorkómen
Hoewel het belangrijk is om de afvoer en opslag van inboedels bij woningontruimingen goed te organiseren, heeft het voorkómen van een ontruiming uiteraard de voorkeur. Het loont dus, zowel voor de inwoner, als de verhuurder (samen met de gerechtsdeurwaarder) en de gemeente zelf om te beoordelen welke stappen er voorafgaan aan een ontruimingsvonnis en te bepalen of deze zinvol zijn. Ook na het behalen van een ontruimingsvonnis kan er bij voldoende perspectief reden bestaan om een huurovereenkomst nieuw leven in te blazen door het bijvoorbeeld aangaan van het laatste kans contract.