We leven in een snel veranderende (juridische) wereld. Voor reguliere dossierbehandeling zijn handige tools beschikbaar, voor sommige juridische problemen bestaan al digitale oplossingen en met een druk op het touchscreen van uw smartphone maakt u een connectie met iemand aan de andere kant van de wereld. Landsgrenzen vervagen door de snelle digitale ontwikkelingen en mensen weten elkaar steeds makkelijker en sneller te bereiken. Deze ontwikkelingen zetten ook door in het beslag- en executierecht en daarom vertellen wij u in twee sessies graag iets over de grensoverschrijdende betekening. Want ja: wat als de wederpartij zich achter die vervagende landsgrenzen verschuilt? 

   

Als u te maken heeft met een betekening die verder reikt dan de Nederlandse grens, dan is het goed om te onthouden dat voor de vele landen die de wereld rijk is verschillende ‘betekeningregimes’ gelden. Aan de hand van het land waarin er betekend moet worden, kunt u bepalen welk regime van toepassing is. De eerste formaliteiten die wij aan u introduceren zijn die van de EG-Betekeningsverordening (Verordening (EG) nr. 1393/2007). Deze geldt voor de landen die lid zijn van de Europese Unie. De oplettende lezer van deze Verordening zal zien dat Denemarken in beginsel niet zonder meer gebonden is aan EU-regelgeving, maar dat zij een afzonderlijke overeenkomst sluiten. Denemarken heeft in een later stadium een daartoe strekkende overeenkomst getekend waardoor ook Denemarken behoort tot de landen waarin de EG-Betekeningsverordening van kracht is.

In het kort gezegd vindt die betekening conform de EG-Betekeningsverordening als volgt plaats: de deurwaarder betekent de stukken door deze te verzenden naar een ontvangende instantie in het land waar de betekening plaatsvindt. De formaliteiten voor deze betekening kunt u terugvinden in art. 56 Rv, in de genoemde Verordening en de Uitvoeringswet daarvan. De ontvangende instantie zorgt ervoor dat de stukken uitgereikt worden in overeenstemming met het recht van die lidstaat. Er zijn twee aspecten waar u rekening mee dient te houden als er conform de EG-Betekeningsverordening betekend dient te worden:

 

Deze twee aspecten samen tonen direct het risico van de te maken keuzes aan bij een betekening conform de EG-Betekeningsverordening. Als u er namelijk niet voor kiest om het te betekenen stuk te laten vertalen, bestaat het risico van weigering. En als er geweigerd wordt, is er in het geheel niet betekend. De Verordening schrijft immers voor dat – behoudens de genoemde uitzondering – het moment van uitreiken in het buitenland als moment van betekening opgevat mag worden. Natuurlijk zult u in de meeste gevallen in een procedure de kans krijgen om u uit te laten over de weigering van de betrokkene. Dat kost u of uw cliënt echter tijd (en vaak dus geld). Als het stuk in het buitenland is uitgereikt en het stuk niet geweigerd is, geeft de ontvangende instantie een certificaat van (niet-) betekening af, waarmee de betekening conform de EG-Betekeningsverordening voltooid wordt.

Formeel is de weg van de EG-Betekeningsverordening duidelijk vastgelegd. Maar zoals vaak het geval is, komen wet en praktijk op dit punt moeizaam samen. Toch is het hiervoor genoemde certificaat belangrijk. Denkt u eens aan een rechter die moet bepalen of hij verstek verleent tegen een niet verschenen gedaagde. Het verkrijgen van het certificaat is bij betekening in de ons omringende landen vaak geen probleem. Maar in landen als Malta, Italië en Spanje stuiten we vaak op instanties die niet in staat zijn om het gewenste certificaat toe te zenden. Dit kan komen door de taalbarrière, onvoldoende kennis van de formaliteiten of een ander arbeidsethos. In elk geval raden wij u aan om bij dergelijke landen de dagvaardingstermijn iets ruimer op te nemen in de dagvaarding dan de wettelijke dagvaardingstermijn van vier weken.

 

Haags Betekeningsverdrag

Is het land waarin er betekend moet worden geen EU-land? Dan is de kans groot dat u te maken krijgt met het Haags Betekeningsverdrag. In uw wettenbundel is dit Verdrag bekend als het ‘Verdrag gesloten te ’s-Gravenhage op 15 november 1965 inzake de betekening en kennisgeving in het buitenland van gerechtelijke en buitengerechtelijke stukken in burgerlijke en handelszaken’ (Trb 1966,91). Of een land is aangesloten bij het Haags Betekeningsverdrag kunt u terugvinden op www.hcch.net. Natuurlijk kunt u ook altijd even met ons bellen om te vragen aan de hand van welk betekeningsregime er betekend dient te worden. Een betekening volgens het Haags Betekeningsverdrag vindt plaats op de wijze zoals dat geregeld is in art. 55 Rv (art. 7 lid 1 Uitvoeringswet Haags Betekeningsverdrag). U zult zien dat de praktische invulling van het betekenen van het exploot een samenspel is tussen art. 55 Rv en de Uitvoeringswet Haags Betekeningsverdrag. Zo schrijft artikel 55 Rv voor dat de betekening aan het parket van de ambtenaar van het openbaar ministerie geschiedt en een tweede afschrift per aangetekende brief aan het woonadres van de betrokkene verzonden moet worden. De Uitvoeringswet schrijft echter voor dat er twee afschriften betekend moeten worden aan het parket, wat dus inhoudt dat er een derde afschrift per aangetekende post aan de betrokkene verzonden wordt. Hiermee hebben we de kern van de betekening conform het Haags Betekeningsverdrag al prijs gegeven: de betekening geschiedt aan het parket van de ambtenaar van het openbaar ministerie. Dat houdt ook in dat het moment van betekening het moment van betekening aan het parket is. Hierin zien we dus een duidelijk verschil met de hiervoor genoemde EG-Betekeningsverordening.

Aan welke eisen de te betekenen stukken moeten voldoen, kan per land verschillen. Het Verdrag regelt de formele betekeningsformaliteiten, maar landen mogen zelf eisen stellen aan de te betekenen stukken. Landen mogen zelfs aanvullende formaliteiten schetsen waaraan de verzoekende instantie moet voldoen. Voorbeelden hiervan zijn de Verenigde Staten die eisen dat er vooraf betaald dient te worden en het betalingsbewijs aan het exploot gehecht dient te worden, Turkije dat heeft geregeld dat de geadresseerde het stuk mag weigeren als het niet gesteld is in de Turkse taal en Servië dat de harde eis stelt dat de stukken vertaald moeten zijn naar het Servisch om ze überhaupt te kunnen betekenen. Bij een betekening conform het Haags Betekeningsverdrag staan we u graag bij om de formaliteiten voor u en uw cliënt inzichtelijk te krijgen.

Na het lezen van deze blog zult u zich misschien afvragen welke weg u dient te bewandelen als u te maken heeft met een wederpartij die in een land woont dat geen onderdeel is van de EU en ook geen verdragsluitend land is bij het Haags Betekeningsverdrag. Dat is een logische vraag. Het antwoord daarop leest u volgende week in deel 2 van deze blog.

Heeft u nu een opdracht ter buitenlandse betekening die buiten de toepassing van bovenstaande situaties valt? Dan hoeft u natuurlijk niet te wachten op onze volgende blog! Neemt u gerust contact met ons op om de mogelijkheden direct te bespreken.

Legal@agintimmermans.nl,  0884 11 12 13